Consumentenuitgaven en economische indicatoren
In een omgeving waarin de loongroei afneemt, de besparingen uit het pandemietijdperk opraken en bedrijven die werknemers behouden zich realiseren dat het tekort aan arbeidskrachten afneemt, rijst de vraag: zullen de consumentenbestedingen vertragen? Het blijft onzeker. De Federal Reserve zal naar verwachting voor de vierde keer sinds juli haar belangrijkste dagrente stabiel houden tussen 5,25% en 5,50%. De nadruk zal liggen op eventuele signalen in de beleidsverklaring van de Fed of die van Fed-voorzitter Jerome Powell tijdens de persconferentie na de bijeenkomst over de timing en het tempo van toekomstige renteverlagingen.
De veerkracht van de economie ondanks het ‘restrictieve’ monetaire beleid heeft de aandacht getrokken. De S&P 500-index bereikte een recordhoogte, het consumentenvertrouwen herstelt zich en de regering van president Joe Biden heeft de vooruitgang geprezen. De cijfers hebben echter meer uitdagingen dan duidelijkheid opgeleverd, en sommige onderliggende aannames van de Fed zijn in twijfel getrokken. Het inflatiecijfer is gedaald, ondanks dat het werkloosheidscijfer al twee jaar relatief stabiel is gebleven, en de economie sneller blijft groeien dan het geschatte inflatiecijfer. Powells aanvankelijke vooruitzichten voor een toenemende werkloosheid en een langzamere loongroei om de hoge inflatie te beteugelen zijn herzien. De Fed heeft de noodzaak benadrukt van “desinflatie” met een groeipercentage dat onder het potentieel van de economie ligt.
De impact van het beleid van de Federal Reserve
De duurzaamheid van de huidige economische expansie, gekenmerkt door het herstel van banen die verloren zijn gegaan als gevolg van de pandemie en meer, hangt gedeeltelijk af van de uitkomst van het beleid van de Fed. Er zijn verschillende scenario’s mogelijk, variërend van een vertraagde verkrapping van het monetair beleid die een negatieve invloed heeft op de arbeidsmarkt, tot een situatie waarin verbeteringen in de productiviteit en de aanboddynamiek de Fed ertoe aanzetten de rente te verlagen ondanks de sterke economische groei.
Het monetaire beleid heeft al invloed gehad op de financiële omstandigheden, waardoor het verwachte groeitempo van 1,4% dit jaar mogelijk met ongeveer een half procentpunt per jaar wordt vertraagd, volgens de maatstaf van de Fed. De vraag is nu of de Fed de renteverlagingen kan aanpassen om het verwachte groeitempo op peil te houden en tegelijkertijd de zich ontwikkelende zwakheden in de economie kan aanpakken, zoals het toenemende kredietgebruik en de wanbetalingen onder huishoudens, en de gezondheid kan beoordelen van banken die leningen hebben verstrekt tegen gedevalueerde commerciële eigendommen. Fed-functionarissen zijn vastbesloten de rente niet te lang hoog te houden, maar zijn ook van mening dat een voortijdige versoepeling en het risico van een heropflakkering van de inflatie een grotere fout zou zijn. De Fed heeft veerkracht getoond met de mogelijkheid om in 2022 een ‘zachte landing’ van de hoge inflatie te bewerkstelligen, gedreven door de invloed van de pandemie op de mondiale toeleveringsketens, de patronen van consumentenbestedingen en de aanwervingspraktijken. Powell zal, net als zijn voorgangers, een oordeel moeten vellen om te peilen of de inflatiedruk ondanks aanhoudende groei onder controle blijft.
De uitdaging van renteverlagingen
Totdat de rente wordt verlaagd, blijft het onzeker hoe het met de economie zal gaan. Luke Tilley, hoofdeconoom bij Wilmington Trust Investment Advisors, voorspelt dat de Amerikaanse economie een recessie zal vermijden, maar sluit niet uit dat Powell een fout maakt die vergelijkbaar is met die van de Fed in de jaren zeventig, waardoor het beleid strakker blijft dan nodig is. Tilley is van mening dat de vertraagde impact van renteverhogingen groter zal zijn dan verwacht, en dat de inflatie waarschijnlijk sneller zal vertragen dan de projecties van de Fed. Als de renteverlagingen pas in juni beginnen, kan het zijn dat de rente aan het einde van het jaar nog steeds te hoog is.