वाढत्या तेलाची शिपमेंट्स
नोव्हेंबर 2023 मध्ये, रशियन युरल्स कच्च्या तेलाची तुर्कस्तानला शिपमेंट 400,000 बॅरल प्रतिदिन (bpd) च्या सर्वकालीन उच्चांकावर पोहोचली, जी त्या महिन्यात रशियाच्या एकूण समुद्री तेलाच्या निर्यातीपैकी 14% होती. खाजगी रशियन तेल उत्पादक लुकोइलने अलीकडेच सोकारच्या तुर्की STAR रिफायनरीमध्ये दररोज 200,000 बॅरल तेल शुद्ध करण्यासाठी अझेरी फर्म SOCAR सोबत करार केल्यामुळे तेल पुरवठ्यातील ही वाढ कायम राहण्याची अपेक्षा आहे. व्यापारी सूत्रांच्या मते, यामुळे येत्या काही महिन्यांत तुर्कीला होणारा पुरवठा आणखी वाढेल.
परिष्कृत उत्पादनांची वाढलेली आयात
वाढत्या कच्च्या तेलाच्या पुरवठ्याव्यतिरिक्त, तुर्कीने रशियन डिझेल, गरम तेल, जेट इंधन आणि सागरी इंधनाच्या आयातीतही लक्षणीय वाढ पाहिली आहे. जानेवारी ते नोव्हेंबर 2023 पर्यंत, तुर्कीला या डिस्टिलेटची आयात 200% ने वाढून अंदाजे 0.29 दशलक्ष बॅरल प्रतिदिन झाली. याच कालावधीत, रशियाने तुर्कीला 13 दशलक्ष टन डिस्टिलेटचा पुरवठा केला, ज्यात 8.6 दशलक्ष टन अल्ट्रा-लो सल्फर डिझेल (ULSD 10ppm) समाविष्ट आहे, जे 2022 मध्ये 4.3 दशलक्ष टन होते.
तुर्की साठी खर्च बचत आणि फायदे
भूमध्यसागरीयातील किमतींच्या तुलनेत रशियन डिझेलसाठी देशाने प्रति टन $25 ते $150 कमी ($3.3-20 प्रति बॅरल) भरल्याने तुर्कीसाठी खर्चात मोठी बचत झाली आहे. त्याचप्रमाणे, रशियाचे कच्चे तेल तुर्कस्तानला सवलतीच्या दरात विकले गेले आहे, ज्यामध्ये प्रति बॅरल 5-20 डॉलरची बचत झाली आहे. या स्वस्त ऊर्जा आयातीमुळे तुर्कीला तिची व्यापार तूट कमी करण्यास आणि चलनावरील दबाव कमी करण्यास मदत झाली आहे, जे या वर्षी आतापर्यंत 30% ने घसरले आहे.
विवाद आणि ऊर्जा केंद्र म्हणून तुर्कीची भूमिका
तुर्कीला अनेक कार्यकर्ते आणि युक्रेनच्या समर्थकांकडून टीकेचा सामना करावा लागला आहे, आणि रशियाने निर्बंधांना मागे टाकण्यात आणि युरोपमध्ये आपली उत्पादने पाठवण्यात प्रभावीपणे मदत केल्याचा आरोप केला आहे. निर्बंध न लादण्याचा निर्णय घेणार्‍या भारतानेही रशियन तेलाची आयात मोठ्या प्रमाणात वाढवली आहे, परिणामी 2023 च्या पहिल्या नऊ महिन्यांत सुमारे $2.7 अब्जची बचत झाली आहे. तथापि, तुलनेने तुलनेने कमी असल्यामुळे तुर्कस्तानची प्रति बॅरल बचत जास्त आहे. आयात खंड आणि कमी मालवाहतूक खर्च. याव्यतिरिक्त, तुर्कीच्या सर्वात मोठ्या तेल शुद्धीकरण कंपनीने, तुप्रासने मागील वर्षात प्रति बॅरल $30 च्या निव्वळ नफा मार्जिनचा आनंद लुटला आहे, जो भूमध्यसागरातील जटिल रिफायनरीच्या सरासरी मार्जिनपेक्षा $6 प्रति बॅरल जास्त आहे.
दक्षिण युरोपसाठी प्रमुख ऊर्जा वितरण केंद्र बनण्याची तुर्कीची महत्त्वाकांक्षा त्याच्या दीर्घकालीन योजनांशी जुळते. दुसरीकडे, रशिया या केंद्राकडे युरोपमधून त्याची गॅस निर्यात पुनर्निर्देशित करण्याची किंवा युरोपियन युनियनला अप्रत्यक्षपणे गॅस विकण्याची संधी म्हणून पाहतो.